မြန်မာနိုင်ငံ၏ ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် အရေးပါသော မှတ်တိုင်တစ်ခုဖြစ်သည့် တစ်နိုင်ငံလုံး ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် (NCA) သည် ယခုအခါ စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အငြင်းပွားဖွယ်ရာများစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။

၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် NCA ၏ အခြေခံမူများနှင့် ရည်မှန်းချက်များကို ထိခိုက်စေခဲ့ကြောင်း အဖွဲ့အစည်းအများအပြားက ရှုမြင်နေကြချိန်တွင် အချို့ကမူ ၎င်း၏ အခန်းကဏ္ဍကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းရန် ကြိုးပမ်းနေဆဲဖြစ်သည်။

ဤဆောင်းပါးတွင် အဆိုပါဆန့်ကျင်ဘက် အင်အားစုနှစ်ခု၏ အားပြိုင်မှုများကို သုံးသပ်တင်ပြသွားပါမည်။

စက္ကူစုတ်ဖြစ်သွားပြီဟု ရှုမြင်သူများ၏ အမြင်

ABSDF, CNF, KNU, NMSP (AD), PNLO, LDU စသည့် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော အဖွဲ့အစည်းများက စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် NCA စာချုပ်၏ အနှစ်သာရ၊ အခြေခံမူများနှင့် ရည်မှန်းချက်များသည် ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ဖျက်ဆီးခံလိုက်ရပြီဟု ပူးတွဲသဘောထား ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်။

၎င်းတို့၏ အဓိကပြောကြားချက်များမှာ-

• အာဏာသိမ်းမှုသည် NCA ကို ဖျက်ဆီးခြင်း: ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် NCA စာချုပ်၏ အနှစ်သာရ၊ အခြေခံမူများနှင့် ရည်မှန်းချက်များကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ဖျက်ဆီးလိုက်ခြင်းဖြစ်ပြီး NCA အကောင်အထည်ဖော်မှု လုပ်ငန်းစဉ်လည်း ရပ်ဆိုင်းသွားကာ စက္ကူစုတ်တစ်ခုအဖြစ်သို့ ရောက်ရှိသွားစေကြောင်း ဆိုသည်။
• စစ်တပ်၏ လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်မှုနှင့် ချိုးဖောက်မှုများ: NCA လုပ်ငန်းစဉ် ကာလအတွင်း မြန်မာစစ်တပ်သည် လုပ်ငန်းစဉ်အား လွှမ်းမိုးချုပ်ကိုင်ခြင်း၊ ၎င်းတို့၏ စစ်တပ်ကြီးစိုးရေး မူဝါဒများဖြင့် တဖက်သတ်ပိတ်ဆို့ခြင်းနှင့် သဘောတူညီချက်များကို အကြိမ်ကြိမ်ချိုးဖောက်ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်ဟု ထောက်ပြသည်။
• ဟန်ပြလုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် ရွေးကောက်ပွဲ: စစ်အုပ်စု၏ NCA အမည်ခံ ဟန်ပြလုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအောက်တွင် ကျင်းပရန် ပြင်ဆင်နေသည့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲတို့သည် စစ်အာဏာရှင်များက နိုင်ငံကို တစ်သက်လုံး ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး တရားဝင်မှုရှိရန် ကြိုးပမ်းခြင်းသာဖြစ်ပြီး နိုင်ငံ၏ အကျပ်အတည်းနှင့် ပြည်သူလူထု၏ ဆင်းရဲဒုက္ခများကို ဖြေရှင်းနိုင်မည်မဟုတ်ဘဲ ပဋိပက္ခများ ပိုမိုရှည်ကြာစေမည်ဟု ရှုမြင်သည်။
• နိုင်ငံတကာသို့ တိုက်တွန်းချက်: စစ်အုပ်စု၏ ဟန်ပြလုပ်ငန်းစဉ်များတွင် ပါဝင်ခြင်းသည် စစ်အုပ်စုကို ထောက်ခံရာရောက်သည့်အတွက် ကုလသမဂ္ဂ (UN)၊ အာဆီယံ (ASEAN) နှင့် နိုင်ငံတကာ သံတမန်များအား NCA ၁၀ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားသို့ မတက်ရောက်ဘဲ ပြည်သူလူထုနှင့်အတူ ရပ်တည်ကြောင်း ပြသရန် လေးစားစွာ တိုက်တွန်းခဲ့သည်။
• တော်လှန်ရေးအတွက် သန္နိဋ္ဌာန်: ၎င်းတို့သည် ရေရှည်တည်တံ့ခိုင်မြဲသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် စစ်တပ်က နိုင်ငံရေးတွင် ပါဝင်မှုမရှိစေရန်၊ တရားမျှတမှုရရှိရန်နှင့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအသစ် ရေးဆွဲနိုင်ရန်အတွက် တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့်အတူ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ချုပ်ငြိမ်းပြီး ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုသစ် ထူထောင်နိုင်သည်အထိ တိုက်ပွဲဝင်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ကြေညာသည်။

NCA ၏ အခန်းကဏ္ဍကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းလိုသူများ၏ အမြင်

တစ်ဖက်တွင်မူ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (NSPNC) က NCA (၁၀) နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားကို နေပြည်တော်၌ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၎င်းတို့၏ ရည်ရွယ်ချက်များမှာ-

• ငြိမ်းချမ်းသော အနာဂတ်တည်ဆောက်ခြင်း အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲ: NCA ၁၀ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနားတွင် “ငြိမ်းချမ်းသော အနာဂတ်တည်ဆောက်ခြင်း” အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲကို အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်မှ ၁၇ ရက်အထိ ကျင်းပသွားမည်ဖြစ်သည်။ ၎င်းတွင် ပြည်ပနိုင်ငံ ၈ နိုင်ငံမှ အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များနှင့် တက္ကသိုလ်ကြီးများမှ ပညာရှင်များကို ဖိတ်ကြားထားသည်။
• ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် နည်းလမ်းများ ဖော်ထုတ်ခြင်း: အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲများတွင် နိုင်ငံရေးရှုထောင့်နှင့် စီးပွားရေးရှုထောင့်တို့မှ မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးဖြစ်စဉ်ကို လေ့လာသုံးသပ်ပြီး ရှေ့ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သင့်သည့် လုပ်ငန်းစဉ်များ ဖော်ထုတ်ဆွေးနွေးခြင်း၊ ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်မှုအတွက် လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ်များ စွမ်းဆောင်ရည်မြှင့်တင်ခြင်း၊ ပထဝီစီးပွားရေးဆိုင်ရာ အခွင့်အလမ်းများ၊ နိုင်ငံတကာနှင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မည့် နည်းလမ်းများ ဖော်ထုတ်ခြင်းတို့ကို ဆွေးနွေးသွားမည်ဖြစ်သည်။
• NCA ၁၀ နှစ်တာ အကောင်အထည်ဖော်မှု သုံးသပ်ခြင်း: “NCA (၁၀) နှစ်တာ ကာလအတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် အကောင်အထည်ဖော်နိုင်မှုများ၊ အောင်မြင်မှုများနှင့် သင်ခန်းစာများကို သုံးသပ်ခြင်း” ဟူသော ခေါင်းစဉ်ဖြင့် ဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်သွားမည်ဖြစ်သည်။
• တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ ပြန်လည်ပါဝင်ရေး: တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများ ပြန်လည်စုံလင်စွာ ပါဝင်လာနိုင်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်အတွက် စိန်ခေါ်မှုနှင့် ပြဿနာအပေါ် ရေတို၊ ရေရှည် ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နည်းဗျူဟာများ ဖော်ထုတ်ခြင်းတို့ကိုလည်း ဆွေးနွေးသွားမည်ဟု သိရသည်။
• လာမည့်အစိုးရအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်: လာမည့်အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲအပြီး ပေါ်ပေါက်လာမည့် အစိုးရအနေဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို အရှိန်အဟုန်မပြတ် ဆက်လက်အကောင်အထည်ဖော်နိုင်ရန် ပေါင်းစပ်ဆောင်ရွက်နိုင်မည့် နည်းလမ်းများ ဖော်ထုတ်နိုင်ရေး ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်သွားမည်ဟု NSPNC မှ တာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောကြားခဲ့သည်။

သုံးသပ်ချက်

NCA စာချုပ်သည် ငြိမ်းချမ်းရေးရရှိရန် ရည်ရွယ်၍ နှစ်ဖက်သဘောတူ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြသော သမိုင်းဝင် စာချုပ်တစ်ရပ်ဖြစ်သည်။

သို့သော် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် ဤစာချုပ်၏ အနာဂတ်ကို မရေရာမှုများစွာ ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထားသော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းအများစုက စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို NCA ၏ အနှစ်သာရကို ဖျက်ဆီးခြင်းအဖြစ် ရှုမြင်ပြီး ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွင် စစ်တပ်၏ ပါဝင်မှုကို လုံးဝလက်မခံတော့ဘဲ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုသစ် ထူထောင်ရေးအတွက် တော်လှန်တိုက်ပွဲဝင်ရန် ဆုံးဖြတ်ထားကြောင်း ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

၎င်းတို့သည် စစ်အုပ်စု၏ ဟန်ပြလုပ်ငန်းစဉ်များနှင့် ရွေးကောက်ပွဲများကိုလည်း ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ကြသည်။

တစ်ဖက်တွင်မူ စစ်အုပ်စုနှင့် ၎င်း၏နောက်လိုက် အချို့က NCA ကို ဆက်လက်ရှင်သန်စေရန် ကြိုးပမ်းနေပုံရသည်။

NCA ၁၀ နှစ်ပြည့် အခမ်းအနား ကျင်းပခြင်းနှင့် လာမည့်အစိုးရအတွက် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် နည်းလမ်းများ ဖော်ထုတ်ခြင်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ ကြိုးပမ်းမှုများကို ပြသနေသည်။

သို့သော် ၎င်းတို့၏ လုပ်ဆောင်ချက်များသည် နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းနှင့် ပြည်သူလူထု၏ ထောက်ခံမှုကို မည်မျှရရှိမည်ဆိုသည်မှာ မေးခွန်းထုတ်စရာဖြစ်သည်။

လက်ရှိအခြေအနေတွင် NCA စာချုပ်သည် ၎င်း၏ အနှစ်သာရနှင့် ရည်ရွယ်ချက်များကို ဆုံးရှုံးနေပြီဟု ဆိုနိုင်သည်။

တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်း အများစုက NCA ကို စက္ကူစုတ်အဖြစ် ရှုမြင်နေချိန်တွင် စစ်အုပ်စုဘက်မှ NCA ကို ဆက်လက်အသုံးပြုရန် ကြိုးပမ်းခြင်းသည် မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်ကို ပိုမိုရှုပ်ထွေးစေနိုင်သည်။

NCA သည် စစ်မှန်သော ငြိမ်းချမ်းရေးဆီသို့ ဦးတည်နိုင်သော လမ်းကြောင်းတစ်ခုအဖြစ် ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ခြင်း ရှိ၊ မရှိကိုမူ အချိန်ကသာ ဆုံးဖြတ်ပေးသွားပါလိမ့်မည်။