စစ်ကောင်စီ၏ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းသည် လမ်းဆုံလမ်းခွတစ်ခုသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိလာခဲ့ပြန်ပြီ ဖြစ်သည်။
ခြောက်လတစ်ကြိမ် သက်တမ်းတိုးလာခဲ့သော စစ်ကောင်စီ (နစက) အတွက် လာမည့် ဇူလိုင်လကုန်တွင် ကျင်းပမည့် ကာကွယ်ရေးနှင့် လုံခြုံရေးကောင်စီ (ကာလုံ) အစည်းအဝေးသည် ၎င်းတို့၏ ရှေ့ခရီးကို ဆုံးဖြတ်မည့် အဆုံးအဖြတ်ပေးမည့် နေရာတစ်ခု ဖြစ်လာပေလိမ့်မည်။
ထိုအစည်းအဝေး၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် “ရွေးကောက်ပွဲ” ဟူသော နိုင်ငံတကာ အသိအမှတ်ပြုမှုရရှိရေး လမ်းကြောင်းကို ဆက်လျှောက်မလား၊ သို့တည်းမဟုတ် တိုက်ပွဲတိုင်းတွင် အရေးနိမ့်နေသည့် “တိုက်တိုင်းရှုံး” စစ်ရေးအခြေအနေကို လမ်းလွှဲရန် “အလုံးစုံအာဏာသိမ်းမှု” ပုံစံသစ်တစ်ခုကို ဖန်တီးမလားဆိုသည့် မေးခွန်းအတွက် အဖြေဖြစ်ပေလိမ့်မည်။
ရွေးကောက်ပွဲကတိနှင့်လက်တွေ့အခြေအနေကွာဟချက်
စစ်ကောင်စီဥက္ကဋ္ဌ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်သည် ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပေးမည်ဟု ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပသို့ အကြိမ်ကြိမ် ကတိပေးပြောဆိုထားသည်။
ဤသည်မှာ နိုင်ငံတကာ၏ ဖိအားများနှင့် သံတမန်ရေးရာ အထီးကျန်ဖြစ်မှုမှ လွတ်မြောက်ရန် “တရားဝင်မှု” ကို အပြင်းအထန် ရှာဖွေနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း စည်းလုံးညီညွတ်သော တိုင်းရင်းသားလူမျိုးများမဟာမိတ် (UNA) မှ ဦးမျိုးကျော်က ထောက်ပြထားသလိုပင် ဖြစ်သည်။
သို့သော် အာဏာသိမ်းတိုင်း အကြောင်းပြချက်ဖြစ်သော “တိုင်းပြည် ချောက်ကမ်းပါးကျရန် တစ်လက်မအလိုတွင် တပ်မတော်က အချိန်မီကယ်တင်လိုက်ရသည်” ဟူသော စကားရပ်သည် ယခုအခါ အဓိပ္ပာယ်မဲ့သွားခဲ့ပြီဖြစ်သည်။
လေးနှစ်ကျော်ကြာမြင့်လာသည့်တိုင် တိုင်းပြည်သည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးနှင့် အလှမ်းဝေးနေဆဲဖြစ်ပြီး စစ်ရေးအရ ရှေ့တန်းစခန်းများ၊ မြို့များ၊ နယ်စပ်ဂိတ်များကို ဆက်တိုက်လက်လွှတ်ဆုံးရှုံးနေရသည့် အခြေအနေက ၎င်းတို့၏ အုပ်ချုပ်နိုင်စွမ်းမရှိမှုကို မီးမောင်းထိုးပြနေသည်။
ဤရှုံးနိမ့်မှုများသည် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပရန် မဖြစ်နိုင်သေးဟု အကြောင်းပြရန် အချက်များဖြစ်လာနိုင်သလို၊ ပိုမိုပြင်းထန်သော အာဏာရှင်စနစ်သို့ ကူးပြောင်းရန်အတွက်လည်း အကြောင်းပြချက် ဖြစ်လာနိုင်ပြန်သည်။
မိမိနိုင်ရေး ပုံဖော်နေသော ရွေးကောက်ပွဲ
စစ်ကောင်စီက ကျင်းပရန် ကြိုးပမ်းနေသည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် လွတ်လပ်ပြီး တရားမျှတသည့် ရွေးကောက်ပွဲ ဖြစ်လာနိုင်ခြေ အလွန်နည်းပါးသည်ဟု သုံးသပ်နိုင်သည်။ UNA မှ ဦးမျိုးကျော်၏ သုံးသပ်ချက်မှာ အလွန်ပင် ထိမိလှသည်။ စစ်ကောင်စီသည် –
- ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (UEC) ကို မိမိတို့စိတ်ကြိုက်လူများဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားခြင်း။
- နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဥပဒေကို အတိုက်အခံပါတီကြီးများ (NLD ကဲ့သို့) ဝင်ရောက်ယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခြင်းမရှိစေရန် တင်းကျပ်ထားပြီး မိမိတို့ကို ထောက်ခံသည့် ပါတီငယ်များအတွက် လွယ်ကူစေရန် အကြိမ်ကြိမ် ပြင်ဆင်နေခြင်း။
- ရွေးကောက်ပွဲစနစ်ကို ယခင်က ကျင့်သုံးခဲ့သည့် မဲအများဆုံးရသူအနိုင်ရသည့်စနစ် (FPTP) မှ အချိုးကျကိုယ်စားပြုစနစ် (PR) ကို ရောနှောကျင့်သုံးမည်ဟု ကြေညာခြင်း။
ဤအချက်များသည် ၎င်းတို့၏ လက်အောက်ခံ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီ (USDP) နှင့် မိတ်ဖက်ပါတီများ အနည်းဆုံး လွှတ်တော်တွင်း နေရာအများစုရရှိရေးအတွက် ဥပဒေကို လိုသလိုဆွဲဆန့်ကာ “ကိုယ်မနိုင်မချင်း ဥပဒေကို လျော့လိုက်၊ တင်းလိုက်လုပ်နေသည့် သိက္ခာမဲ့သော အတုအယောင်” ဖြစ်သည်ဟူသော မှတ်ချက်ကို ပိုမိုခိုင်မာစေသည်။
၎င်းတို့သည် တိုင်းပြည်နှင့် ပြည်သူ့မျက်နှာကိုမကြည့်ဘဲ မိမိတို့အုပ်စု၏ နိုင်ငံရေးထွက်ပေါက်ရရေးကိုသာ အဓိကထား စဉ်းစားဆောင်ရွက်နေသည်မှာ ထင်ရှားသည်။
တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းရွေးကောက်ပွဲနှင့် တိုင်းရင်းသားတို့၏ အခန်းကဏ္ဍ
UEC က မြို့နယ်ပေါင်း ၂၆၇ မြို့နယ်တွင် ရွေးကောက်ပွဲကို “အပိုင်းလိုက်” ကျင်းပမည်ဟု ကြေညာထားခြင်းသည်လည်း စိတ်ဝင်စားစရာဖြစ်သည်။ ယင်းမှာ နိုင်ငံ၏နယ်မြေအများအပြားကို မထိန်းချုပ်နိုင်တော့ခြင်း၏ ဝန်ခံချက်ပင်ဖြစ်သည်။
တည်ငြိမ်သည်ဟု ၎င်းတို့သတ်မှတ်ထားသော မြို့ပြနှင့် စစ်ကောင်စီ အားကောင်းရာဒေသများတွင်သာ ကျင်းပမည့် ရွေးကောက်ပွဲသည် မည်သို့မျှ တစ်နိုင်ငံလုံး၏ ဆန္ဒကို ကိုယ်စားမပြုနိုင်ပေ။
ဤအခြေအနေတွင် မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ (MUP) ကဲ့သို့သော စစ်ကောင်စီလက်အောက်ခံ တိုင်းရင်းသားပါတီများ၏ ရပ်တည်ချက်မှာလည်း စဉ်းစားစရာ ဖြစ်လာသည်။
တိုင်းရင်းသားပါတီများမှ လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်များ လွှတ်တော်ထဲရောက်မှသာ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဖြေရှင်းနိုင်မည်ဟု ၎င်းတို့က မျှော်လင့်နေသော်လည်း၊ မတရားသဖြင့် ကျင်းပသော ရွေးကောက်ပွဲမှတစ်ဆင့် ရလာမည့် လွှတ်တော်သည် အာဏာသိမ်းမှုကို တရားဝင်ဖြစ်စေရန် အသုံးချခံရုံမှတစ်ပါး အခြားမည်သည့်အရာကိုမျှ စွမ်းဆောင်နိုင်မည် မဟုတ်ပေ။
လက်ရှိတွင် စစ်ကောင်စီနှင့် နိုင်ငံရေးအရ ဆွေးနွေးလိုသော ပါတီများပင်လျှင် ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေကို ကြိုတင်ချမပြသည့်အတွက် တိုးတိုးတိတ်တိတ် စောဒကတက်နေရသည်မှာ ၎င်းတို့အပေါ် စစ်ကောင်စီက မည်မျှ အလေးမထားသည်ကို ပြသနေသည်။
နိဂုံး – လမ်းနှစ်သွယ်၊ ပန်းတိုင်တစ်ခု
ဇူလိုင်လတွင် စစ်ကောင်စီ ချမှတ်မည့် ဆုံးဖြတ်ချက်သည် လမ်းနှစ်သွယ်ကွဲနေသော်လည်း ပန်းတိုင်မှာ တစ်ခုတည်းသာ ဖြစ်သည်။
- ရွေးကောက်ပွဲလမ်းကြောင်း: ဤလမ်းသည် မဲပေးစက်များအသုံးပြုကာ နည်းပညာပိုင်းအရ ခေတ်မီကြောင်း၊ စံချိန်စံညွှန်းမီကြောင်း ပြသ၍ နိုင်ငံတကာကို မျက်လှည့်ပြရန် ကြိုးစားမည့်လမ်း ဖြစ်သည်။ သို့သော် ၎င်းသည် အနှစ်သာရပိုင်းတွင် လုံးဝအခေါင်းပေါက်ဖြစ်နေပြီး ပြည်သူလူထု၏ ဆန္ဒမပါဝင်ဘဲ စစ်တပ်နှင့် ၎င်း၏အရိပ်မိုးထားသော ပါတီများသာ အာဏာရစေမည့် အစီအစဉ်တစ်ခုသာ ဖြစ်လိမ့်မည်။
- အာဏာဆက်သိမ်းသည့်လမ်းကြောင်း: ဤလမ်းသည် တိုင်းပြည်မတည်မငြိမ်ဖြစ်မှုနှင့် စစ်ရေးရှုံးနိမ့်မှုများကို အကြောင်းပြကာ အရေးပေါ်အခြေအနေကို ဆက်လက်သက်တမ်းတိုးပြီး ပိုမိုတင်းကျပ်သည့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကို ကျင့်သုံးမည့်လမ်း ဖြစ်သည်။ ဤလမ်းကိုရွေးချယ်ပါက လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးမှာ ပိုမိုပြင်းထန်လာမည်ဖြစ်ပြီး တိုင်းပြည်သည် ပိုမိုနက်ရှိုင်းသော ပဋိပက္ခအတွင်းသို့ ကျရောက်သွားမည်မှာ သေချာသည်။
မည်သည့်လမ်းကို ရွေးချယ်သည်ဖြစ်စေ၊ စစ်ကောင်စီ၏ အဓိကရည်မှန်းချက်မှာ ၎င်းတို့၏ အာဏာတည်မြဲရေးပင် ဖြစ်သည်။ ၎င်းတို့၏ ဆုံးဖြတ်ချက်သည် မြန်မာပြည်သူများ၏ အနာဂတ်အတွက်မဟုတ်ဘဲ ၎င်းတို့၏ ရှင်သန်ရေးအတွက်သာ ဖြစ်သောကြောင့် လာမည့် ဇူလိုင်လ၏ နိုင်ငံရေးအခင်းအကျင်းသည် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အရေးကြီးသော ကာလတစ်ခုဖြစ်သည်မှာမူ အမှန်ပင်ဖြစ်ပါကြောင်း ဝေဖန်သုံးသပ်လိုက်ရပါသည်။
